Legítima defensa: ¿el fin justifica los medios?

• Autor: Pedro J. Montano
• Páginas: 59-63

ΛΕΓ⊆ΤΙΜΑ ∆ΕΦΕΝΣΑ: ↵ΕΛ ΦΙΝ ϑΥΣΤΙΦΙΧΑ ΛΟΣ ΜΕ∆ΙΟΣ?

∆Ρ. ΠΕ∆ΡΟ ϑ. ΜΟΝΤΑΝΟ

1. Ιντροδυχχι⌠ν

Λεψενδο υν αρτχυλο δε ϑεσσ Μαρα ΣΙΛςΑ ΣℑΝΧΗΕΖ µε λλαµ⌠ λα ατενχι⌠ν θυε εξπρεσαρα

θυε σοβρε λα φυνδαµενταχι⌠ν δε λα λεγτιµα δεφενσα θυεδα µυχηο πορ δεχιρ1. Εν ρεαλιδαδ εσ µυψ

γρανδε λα χαντιδαδ δε λο θυε σε ηα εσχριτο σοβρε ελ πυντο ψ παρεχερα εσταρ τοδο διχηο2. Σιν εµβαρ−

γο, τιενε ραζ⌠ν σι ϖαµοσ α λοσ φυνδαµεντοσ λτιµοσ, πορθυε παρεχερα θυε λα φιναλιδαδ δεφενσιϖα

ϕυστιφιχα θυε ελ ∆ερεχηο πεναλ περµιτα λα αχχι⌠ν δα〉οσα. Περο, εν ταλ χασο, εσταραµοσ ψενδο εν

χοντρα δε υν πρινχιπιο βασιλαρ δε νυεστρα χιϖιλιζαχι⌠ν: ελ φιν νο ϕυστιφιχα λοσ µεδιοσ3. ↵Χ⌠µο πυεδε

σερ εντονχεσ, θυε ελ ∆ερεχηο ϕυστιφιθυε µαταρ εν δεφενσα προπια? Εν εφεχτο, ελ ηεχηο δε µαταρ εσ

σιεµπρε αλγο νεγατιϖο, ψ χαε εν λα χατεγορα δε Μαλ Αβσολυτο4. Λα µυερτε δε υν σερ ηυµανο

σιεµπρε εσ υν µαλ ιντρνσεχαµεντε χονσιδεραδο. Εστο προϖιενε δε λοσ πριµεροσ πρινχιπιοσ πρ〈χτι−

χοσ χαπταδοσ πορ ελ η〈βιτο ιντελεχτυαλ λλαµαδο σινδρεσισ.

Αδεµ〈σ, εξιστε οτρο αργυµεντο: τρεσ σον λοσ πρινχιπιοσ θυε νοσ ϖιενεν δε λα ϕυρισπρυδενχια

ροµανα: νεµινεµ λαεδερε, ιυσ συυµ θυιθυε τριβυερε ψ ηονεστε ϖιϖερε5. Πριµερο, εντονχεσ, νο δα〉αρ.

Ελ ϖερδαδερο πρινχιπιο τιχο εσ: σε δεβε προχυραρ ψ ηαχερ ελ βιεν ψ εϖιταρ ελ µαλ (βονυµ φα−

χενδυµ, µαλυµ ϖιτανδυµ). Ο λα ρεγλα δε ορο δε λα τιχα: τρατα α λοσ δεµ〈σ χοµο θυισιερασ θυε τε

τρατεν α τι µισµο.

Χ⌠µο πυεδε εντονχεσ, ελ ∆ερεχηο ϕυστιφιχαρ λο µοραλµεντε ινϕυστιφιχαβλε?

2. Χονσεχυενχιαλισµο ψ προπορχιοναλισµο

∆ε εντενδερ θυε λα ϕυστιφιχαχι⌠ν προϖιενε δε υνα βυενα ιντενχι⌠ν ο σεγν λασ χιρχυνστανχιασ

−σαλϖαρ λα προπια ϖιδα− χαεµοσ εν χονσεχυενχιαλισµο (περσπεχτιϖα τελεολ⌠γιχα) ο εν προπορχιονα−

λισµο. Σεγν ελλοσ, υν αχτο πυεδε σερ χονσιδεραδο βυενο σι ελ φιν βυσχαδο εσ βυενο, ψ ταµβιν,

πυεδε σερλο σι ελ φιν βυσχαδο συπονε υν µαλ µενορ. Σιν εµβαργο, παρα χαλιφιχαρ λα βονδαδ δε υν

αχτο σε ρεθυιερε θυε εστα σε δ εν λοσ τρεσ ασπεχτοσ δε λα αχχι⌠ν: οβϕετο, φιν ψ χιρχυνστανχιασ6. Πορ λο

ταντο σολαµεντε ελ φιν ο λασ χιρχυνστανχιασ, νο πυεδεν τρανσφορµαρ λο µαλο εν βυενο7. ∆ε ηεχηο,

εξιστεν αχτοσ ιντρνσεχαµεντε µαλοσ, χοµο µαταρ ο µεντιρ.

Εστοσ αχτοσ ιντρνσεχαµεντε µαλοσ λο σον σιεµπρε ψ πορ σ µισµοσ, εσ δεχιρ, πορ συ οβϕετο, ινδε−

πενδιεντεµεντε δε λασ υλτεριορεσ ιντενχιονεσ δε θυιεν αχτα ψ δε λασ χιρχυνστανχιασ.

1 ΣΙΛςΑ ΣℑΝΧΗΕΖ, ϑεσσ Μαρα ∀Ελ Μαλ Αβσολυτο∀ ιν ∀Εν βυσχα δελ ∆ερεχηο πεναλ∀, ΒδεΦ, 2015, Μοντεϖιδεο−Βσ. Ασ, π〈γ. 213.

2 ΑΛΒΑΝΕΛΛ ΜΑΧ−ΧΟΛΛ, Εδυαρδο, Λα Λεγτιµα ∆εφενσα εν ελ Αρτ. 51 δε λα Χαρτα δε λασ Ναχιονεσ Υνιδασ, ΛϑΥ Τοµο 11,

ΥΨ/∆ΟΧ/683/2009.

3 Χοντραριαµεντε α λο σοστενιδο πορ ΜΑΘΥΙΑςΕΛΟ εν ρελαχι⌠ν α λα πολτιχα, εν συ οβρα Ελ Πρνχιπε.

4 ΣΙΛςΑ ΣℑΝΧΗΕΖ, οπ χιτ.

5 ΣΙΛςΑ ΣℑΝΧΗΕΖ, ϑεσσ Μαρα, Εδιτοριαλ εν Ιν∆ρετ Πεναλ, 3/2010, ηττπ://ωωω.ινδρετ.χοµ/εσ/δερεχηο_πεναλ/8/

6 ∀Βονυµ εξ ιντεγρα χαυσα, µαλυµ εξ θυαλυνθυε δεφεχτυ∀. Στ. Τη.

7 ΡΟ∆Ρ⊆ΓΥΕΖ ΛΥ∇Ο, ℑνγελ, ⊃τιχα Γενεραλ, ΕΥΝΣΑ, Παµπλονα, 1991, π〈γ. 295.